عشق در شعر و ادب پارسی

بگفت آنجا به صنعت در چه کوشند؟ ---------- بگفت انُده خرند و جان فروشند

بگفتا جان فروشی در ادب نیست ------------ بگفت از عشقبازان این عجب نیست

بگفت از دل شدی عاشق بدین سان؟ ---------- بگفت از دل تو می‌گویی، من از جان

بگفتا عشق شیرین بر تو چون است؟ ---------- بگفت از جان شیرینم فزون است

بگفتا هر شبش بینی چو مهتاب؟ ------------- بگفت آری چو خواب آید، کجا خواب؟

بگفتا دل ز مهرش کی کنی پاک؟ ------------- بگفت آنگه که باشم خفته در خاک

بگفتا گر خرامی در سرایش؟ --------------- بگفت اندازم این سر زیر پایش

بگفتا گر کند چشم تو را ریش؟ ------------ بگفت این چشم دیگر دارمش پیش

بگفتا گر کسیش آرد فرا چنگ؟ ------------- بگفت آهن خورد ور خود بود سنگ

بگفتا گر نیابی سوی او راه؟ ------------- بگفت از دور شاید دید در ماه

بگفتا دوری از مه نیست در خور ----------- بگفت آشفته از مه دور بهتر

بگفتا گر بخواهد هر چه داری؟ ------------- بگفت این از خدا خواهم به زاری

بگفتا گر به سر یابیش خوشنود؟ ----------- بگفت از گردن این وام افکنم زود

بگفتا دوستیش از طبع بگذار -------------- بگفت از دوستان ناید چنین کار

بگفت آسوده شو که این کار خام است ------- بگفت آسودگی بر من حرام است

بگفتا رو صبوری کن درین درد ------------- بگفت از جان صبوری چون توان کرد؟

بگفت از صبر کردن کس خجل نیست ------------ بگفت این دل تواند کرد، دل نیست

بگفت از عشق کارت سخت زار است ----------- بگفت از عاشقی خوشتر چه کاراست؟

بگفتا جان مده، بس دل که با اوست -------- بگفتا دشمنند این هر دو بی دوست

بگفتا در غمش می‌ترسی از کس؟ ------------- بگفت از محنت هجران او بس

بگفتا هیچ هم خوابیت باید؟ -------------- بگفت ار من نباشم نیز شاید

بگفتا چونی از عشق جمالش؟ -------------- بگفت آن کس نداند جز خیالش

بگفت از دل جدا کن عشق شیرین ------------ بگفتا چون زیم بی جان شیرین؟

بگفت او آن من شد، زو مکن یاد ---------- بگفت این کی کند بیچاره فرهاد؟

بگفت ار من کنم در وی نگاهی؟ ----------- بگفت آفاق را سوزم به آهی

چو عاجز گشت خسرو در جوابش ------------- نیامد بیش پرسیدن صوابش

به یاران گفت کز خاکی و آبی ------------ ندیدم کس بدین حاضر جوابی

به زر دیدم که با او بر نیایم ----------- چو زرش نیز بر سنگ آزمایم

گشاد آنگه زبان چون تیغ پولاد ----------- فکند الماس را بر سنگ بنیاد

که ما را هست کوهی بر گذرگاه ----------- که مشکل می‌توان کردن بدو راه

میان کوه راهی کند باید --------------- چنانک آمد شد ما را بشاید

بدین تدبیر کس را دسترس نیست ------------ که کار تست و کار هیچ کس نیست

به حق حرمت شیرین دلبند ---------------- کز این بهتر ندانم خورد سوگند

که با من سر بدین حاجت در آری --------- چو حاجتمندم این حاجت برآری

جوابش داد مرد آهنین چنگ --------------- که بردارم ز راه خسرو این سنگ

به شرط آن که خدمت کرده باشم ---------- چنین شرطی به جای آورده باشم

دل خسرو رضای من بجوید ---------------- به ترک شکر شیرین بگوید

چنان در خشم شد خسرو ز فرهاد --------- که حلقش خواست آزردن به پولاد